Interview met Jan Wouters & Kristina Bitenc

Archief: apr 2022

• Interview met Jan Wouters & Kristina Bitenc

  29 april 202210:39 Reacties uitgeschakeld voor Interview met Jan Wouters & Kristina Bitenc

  In de romantische opera A Midsummer Night’s Dream verandert het koninkrijk van feeënkoning Oberon in een speelgrond voor liefde. Oberon en Titania zijn de enige stabiele relatie in deze opera, waarin iedereen verliefd wordt op iedereen. Alhoewel, stabiel? Ze vechten elkaar de tent uit. Een gesprek met Jan Wouters (Oberon) en Kristina Bitenc (Titania) over de liefde.

  Hoe beschrijven jullie de relatie tussen Oberon en Titania?

  Jan: ’Oberon oefent vooral macht uit en wil alles controleren wat Titania doet. Hij ziet zijn vrouw als gebruiksvoorwerp. Alles wat zij bezit, mag hij ook bezitten.’

  Kristina: ‘Titania vecht als moeder voor de bescherming van haar kinderen. Ze is constant op haar hoede en laat Oberon niet te dicht bij de kinderen. Vaak gaat dat goed en kan ze tegen haar man opboksen, maar in Oberons handen verandert ze soms plotseling in een marionettenpop.’

  Jan: ‘Tegen Oberons magie kan Titania zich niet verzetten. We starten als twee evenwaardige personages. Maar Titania neemt heel snel de beschermende moederrol aan, waardoor de hiërarchie verandert.’

  Hoe is het om ruzie te maken op het toneel?

  Jan: ‘Woede vind ik verbaal de gemakkelijkste emotie om te spelen. Wel moet je elkaar vertrouwen om volledig in de muziek te kruipen en een ruzie echt te laten lijken. Zo’n scène is heel erg intens. Ik heb geleerd om dingen uit mijn privéleven te gebruiken om gevoelens over te brengen, maar het specifieke gedeelte daarvan niet te tonen. Met twee oudere zussen herinner ik me heel goed wat ruzie maken is.’

  Kristina: ‘Ik ervaar het ruziemaken als een dans. De ene pas brengt je dicht bij elkaar, de volgende drijft je juist uit elkaar. Thuis heb ik bijna nooit ruzie. Ik moet dus ergens anders naar deze emotie zoeken en bedenk een situatie om mij in in te leven.’

  Wat maakt A Midsummer Night’s Dream nu nog steeds actueel?

  Kristina: ‘Shakespeare schreef A Midsummer Night’s Dream in 1600 maar sindsdien zijn de dynamiek en verhoudingen tussen mensen nauwelijks veranderd. Ook zitten er maatschappelijke thema’s in deze opera die nog altijd actueel zijn; van homofilie en pedofilie tot moederschap en feminisme.’

  Jan: ‘Het stuk laat zien dat er bij elke vingerknip iets kan veranderen. De druppel toversap is letterlijk de druppel die de emmer doet overlopen of de druppel van een nieuw begin. Ook de beginscène met vechtscheiding om een kind is nog steeds actueel. Ouders denken dit uit liefde voor hun kind te doen, maar dat is natuurlijk niet geheel waar. ‘

  Hoe kijken jullie zelf tegen de liefde aan?

  Kristina: ‘Als ik mijn ouders, die bijna 40 jaar samen zijn, nog steeds hand in hand zie lopen dan geloof ik in de monogame liefde. Liefde is voor mij vertrouwen, dat je jezelf kunt blijven in een relatie en dat de ander je tot een beter mens maakt.

  Ik ben ook van de monogamie. Als het thuis goed zit, hoef je niet verder te kijken.’

  Jan: ‘Dat noem ik juist verliefdheid. Liefde kun je voor heel veel mensen en dingen voelen; vrienden, kinderen, bloemen. Maar verliefdheid kun je maar op één persoon projecteren. Het begint met liefde, die zich kan ontpoppen tot verliefdheid.’

  Kristina: ‘Grappig, ik zie het dus precies andersom. Verliefdheid kan zich ontwikkelen tot liefde. Liefde volgt een constante lange lijn, waarin je soms verliefd bent en soms niet.’

  Jan: ‘Kijk, dan hebben we weer iets om ruzie over te maken.’

  INFO & TICKETS: www.operazuid.nl/amnd

  Interview: Manon Berns

• Interview Ola Mafaalani

  19 april 202215:13 Reacties uitgeschakeld voor Interview Ola Mafaalani

  Ze wordt ook wel de keizerin van de theatrale fantasie genoemd. Ola Mafaalani regisseert A Midsummer Night’s Dream van Benjamin Britten, naar de beroemde komedie van William Shakespeare. In haar regie komen niet alleen alle zintuigen maar ook wezenlijke kwesties aan bod. ‘Deze opera laat zien hoe wreed wij kunnen zijn uit naam van de liefde.’

  U bent een bekende en eigenzinnige theaterregisseur. Dit is uw tweede operaregie en debuut bij Opera Zuid. Hoe kwam het op uw pad?

  ‘Er wordt vaak tegen me gezegd dat ik theater regisseer alsof het opera is. Ik kan geen noot lezen, maar ik voél de muziek. Dat muzikale ritme zie je terug in de montage, het licht en de teksten in mijn voorstellingen. Toen ik uitsprak dat ik wel eens een film of opera zou willen regisseren, volgden er meteen uitnodigingen.’

  Wat voelt u bij de muziek van Benjamin Britten?

  ‘Zijn muziek is heel minimalistisch en geeft alleen iets aan, een androgyne toonkleur die bijna niets invult. Als luisteraar zweef je en kleur je de muziek in met je eigen biografie van de liefde. Als een gerecht dat heerlijk ruikt, maar zich pas op je tong prijsgeeft.’

  A Midsummer Night’s Dream is niet alleen een traktatie voor de ogen en oren maar voor alle zintuigen. Waarom kiest u voor deze benadering?

  ‘Als ik iets zie, stroomt er een ervaring door mijn lichaam. Ik heb geen taal om dat gevoel te verwoorden, maar de toonlagen in muziek hebben exact dezelfde frequentie. Daarom ben ik zo’n operaliefhebber; opera heeft de taal om alle zintuigelijke ervaringen te verbeelden.’

  Wat hoopt u met die zintuigelijke ervaring bij het publiek te bereiken?

  ‘Het kinderkoor komt niet gewoon op en zingt, maar bakt en kookt al zingend. Samen met een kok smelten ze chocola en spelen daarmee, meel vliegt in het rond. Het is mijn associatie met de onvoorwaardelijke liefde zoals kinderen die beleven. Zij kennen de romantische liefde waar het stuk over gaat nog niet. Als je die kinderen bezig ziet, ervaar je zelf weer even die volle liefde voor alles om je heen. Het is mijn behoefte om deze opera jouw eigen liefdesrelatie te laten zijn. Opera is niet ontstaan als elitaire kunstvorm. Het is midden in de maatschappij begonnen als een vertaling van een normaal leven zoals dat van jou en mij.’

  Wat zegt A Midsummer Night’s Dream over ons leven?

  ‘Deze opera beschrijft ons liefdesleven in alle vormen en gaat over wat wij niet kunnen zien. Het is een droom, waarin nachtmerrie en paradijs elkaar afwisselen. De druppel toversap van feeënkoning Oberon is onze eigen levenssituatie. Weet jij waarom je op de een en niet op de ander verliefd wordt? De liefde is precies zoals Britten en Shakespeare het beschrijven: een onverklaarbare druppel.’

  Mooi is voor u niet genoeg. Welke wezenlijke kwestie snijdt A Midsummer Night’s Dream aan volgens u?

  ‘A Midsummer Night’s is een maatschappelijk stuk over egoïsme binnen de liefde. Het begint niet voor niets met een vechtscheiding om een jong kind. En wat denk je van de wet die beslist van wie je mag houden? Dat heeft niets met liefde te maken. De opera laat zien hoe wreed wij kunnen zijn uit naam van de liefde. We kunnen het leven van onze partner tot een hel maken en toch zeggen “Ik hou van je”. Maar deze woorden brengen een verplichting met zich mee. Dat geldt voor al je relaties. En hier ligt de verbinding met de maatschappij. Een politicus bijvoorbeeld heeft een integriteitverplichting naar zijn burgers. Niet alleen aan je carrière denken, maar ook aan het voor wie en waarom van je daden.’

  U hebt vaker stukken van Shakespeare geregisseerd. Wat betekent hij voor u?

  ‘Ik ben al zo lang verliefd op Shakespeare, een man vol speelsheid, vitaliteit en poëzie. Op de middelbare school lazen we in de Engelse les sonnetten van Shakespeare en ik snapte geen er geen woord van. En toch was ik betoverd, omdat zijn woorden mijn ziel raakten. Nu ik aan A Midsummer Night’s Dream werk, voel ik me een medium van Shakespeare. Ik kan niet met hem praten maar wel zijn teksten interpreteren en er verder op bouwen. Wij zijn een team. Ik ga met hem naar bed en word met hem wakker, elke dag. En Britten ligt ertussen.’ Ola Mafaalani lacht uitbundig. ‘Monogamie werd polygamie, A Midsummer Night’s Dream.’

  Voor meer informatie over A Midsummer Night’s Dream, klik hier.

  Interview: Manon Berns