Community-opera
Samen met buurtbewoners creëert Opera Zuid jaarlijks een community-opera gebaseerd op de levens en verhalen van mensen in Maastricht, met de Maastrichtse wijk Malpertuis als thuisbasis. De persoonlijke verhalen van de bewoners en muziek worden bij deze unieke voorstellingen door regisseur Tamara Jongerden, zangcoach en regie-assistent Ginette Puylaert en muzikaal leider Tim Sabel samengebracht tot de muziek-theatrale Buurt Opera Malpertuis (BOM).
Participatie
Maar BOM is meer. Er ontstaat niet alleen een bijzondere ontmoeting tussen buurtbewoners onderling en Opera Zuid en haar omgeving. Ook ontstaat er een verrassende ontmoeting tussen buurtbewoners, operazangers en jonge musici van het Conservatorium Maastricht. BOM is daarmee, in de woorden van regisseur Tamara Jongerden, ‘een participatief, sociaal, artistiek muziektheaterproject, waarbij er gewerkt wordt met opera voor, door, met en over de bewoners uit de wijk zelf.’
Partners
Buurt Opera Malpertuis is een initiatief van Opera Zuid in samenwerking met Conservatorium Maastricht, Trajekt en de Kunstketel en wordt mede mogelijk gemaakt door Cultuurmakers Maastricht, Fonds voor Cultuurparticipatie, Gemeente Maastricht, Elisabeth Strouven Fonds, Stichting Kanunnik Salden Nieuwenhof, Rabobank, De Schepper Delft Stichting, Postcode Loterij Buurtfonds, en VSBfonds.
IN GESPREK MET REGISSEUR TAMARA JONGERDEN
Quote opbouwwerker Manon Pachen:
‘Improviseren is een belangrijk aspect. Wanneer buurtbewoners de vrijheid krijgen om te doen en zeggen wat ze willen, ontstaan de mooiste dingen.’
Tamara Jongerden:
‘Zeker! Dit project drijft op input en improvisaties van de deelnemers. We hebben gesprekken over bepaalde thema’s die wij – Tim, Ginette en ik – aanreiken. Daarnaast doen we spel-, zang- en improvisatie-oefeningen, zodat je in een andere taal spreekt over hetzelfde thema. Ik heb bovendien gesprekken met de buurtbewoners, over hun leven, over wat hen bezighoudt, wat er speelt. In die persoonlijke interviews let ik heel goed op wát en hóe mensen vertellen. Ik noteer bijvoorbeeld hun frasering, het ritme en tempo waarin ze praten. Dus de teksten en bewegingsfrasen die in de voorstelling zitten, komen rechtstreeks uit deze interviews. Het creatieve team vertaalt de input van de deelnemers als het ware. We abstraheren en stileren tot een kunstvorm die de bewoners uitvoeren. En daar is improvisatie een belangrijk deel van.’
Tamara Jongerden:
‘De buurtbewoners komen door dit project veel meer in aanraking met opera dan ze gewend waren. Ze gaan opera ook meer waarderen. Doordat we samen-komen bij Opera Zuid zien ze wel eens repetities en ze worden uitgenodigd voor premières. Bovendien werken we in ons repetitieproces ook met operarepertoire. En natuurlijk kiezen de deelnemers zelf wat ze zingen tijdens de voorstelling, zoals bij The Impossible Dream, muziek van Weill en Offenbach.’
Quote deelnemer Thea:
‘Mijn deelname aan dit project heeft mij persoonlijk laten zien dat welke problemen ook op je pad komen, er altijd een plek is om trots op jezelf te zijn en plezier te hebben.’
Tamara Jongerden:
‘Mooi gezegd. We zijn natuurlijk echte mensen, met worstelingen, onvolkomenheden én kracht. Bij de buurtopera is het podium de plek om iets geheel eigens te delen met een publiek. Dat vind ik het mooiste aan BOM, dat de deelnemers echt authenticiteit in het muziektheater brengen. BOM is wat mij betreft waardevol voor alle betrokkenen. De buurtbewoners leren van alles over tekstbehandeling, acteren, samenspel, stemgebruik, muzikaliteit, maar ook over werkhouding op de vloer. Met die tools krijgen zij letterlijk en figuurlijk een stem op het podium.
Tamara Jongerden:
‘Voor (veel) deelnemers en bezoekers is de meerwaarde denk ik ook dat ze niet heel gemakkelijk in aanraking komen met het reguliere cultuuraanbod. Dat ze nu zien: hé, dat herken ik, of dat is óók theater. Dat vind ik goed. En ten slotte word ook ik geraakt. Het is een enorm wederkerig proces. Ik geef weliswaar leiding, maar ik leer van de deelnemers zoals zij van mij leren.’
